Κυριακή 11 Μαΐου 2014

Ποσόστωση: μία αμφιλεγόμενη λύση σε ένα υπαρκτό πρόβλημα

Έχει δίκιο ο Θάνος Τζήμερος όταν διαπιστώνει ότι οι γυναίκες που ασχολούνται "οικειοθελώς, αυθόρμητα και με όρεξη" με την πολιτική είναι λίγες. Αυτό όμως δεν γίνεται για τους λόγους που παραθέτει για να εξηγήσει το φαινόμενο, ότι δηλαδή συνοπτικά η πολιτική μας απωθεί εμάς τις γυναίκες επειδή "έχει το χάλι της". 

Μία τέτοια εξήγηση προσβάλει τους πολλούς άνδρες και τις όσες γυναίκες τελικά ασχολούνται με την πολιτική (δηλαδή αυτές και αυτοί αρέσκονται να "χάνουν τον χρόνο τους σε κενά περιεχομένου και συνήθως δυσώδη παιχνίδια εξουσίας;") και παραβλέπει το πραγματικό γεγονός ότι οι γυναίκες -ειδικά στην Ελλάδα- απουσιάζουν από όλες τις θέσεις εξουσίας, είτε πρόκειται για την πολιτική είτε για τον επιχειρηματικό τομέα.


Και εγώ και ο Θάνος Τζήμερος μπήκαμε στην πολιτική όχι επειδή μας αρέσουν οι ίντριγκες, αλλά επειδή θέλουμε να κάνουμε τις ζωές των ανθρώπων καλύτερες. Όμως εγώ ως γυναίκα αντιμετωπίζω πολύ περισσότερες ανασχέσεις από οποιονδήποτε άνδρα αποφασίζει να πολιτευθεί ή να κάνει καριέρα σε υψηλές θέσεις στον ιδιωτικό τομέα. 

Σε σχετική έρευνα της ΕΕ πριν από λίγα χρόνια, οι Ελληνίδες απάντησαν σε ποσοστό 60% ότι απέχουν από τον επαγγελματικό στίβο όχι επειδή το έχουν επιλέξει, αλλά επειδή δεν υπάρχουν στη χώρα μας αρκετές δομές υποστήριξης και φροντίδας των μικρών παιδιών και των ηλικιωμένων. Σε περυσινή έρευνα  του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Ισότητας των Φύλων, η Ελλάδα κατατάσσεται τρίτη από το τέλος μεταξύ των 27 στη συνολική βαθμολογία (μόνο η Βουλγαρία και η Ρουμανία έχουν χαμηλότερα ποσοστά) με σκορ 40/100 -κάτω από τη βάση!- και τελευταία στην ισότητα σε ό,τι αφορά τον χρόνο που αφιερώνουν τα δύο φύλα στη φροντίδα των παιδιών και των ηλικιωμένων, στο μαγείρεμα και στις εργασίες του σπιτιού: στην Ελλάδα, οι γυναίκες σε ποσοστό 77,8% ασχολούνται με το σπίτι πάνω από μία ώρα την ημέρα, έναντι 9,3% για τους άνδρες. 

Τα στοιχεία αυτά εξηγούν και την απουσία των γυναικών από την πολιτική και από άλλες θέσεις ευθύνης στη χώρα μας: οι γυναίκες που μπορούν να δουλεύουν είναι λίγες (το τρίτο χαμηλότερο ποσοστό απασχόλησης στις χώρες του ΟΟΣΑ, μπροστά μόνο από την Τουρκία και το Μεξικό) και από αυτές τις λίγες, ελάχιστες μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις μιας καριέρας σε θέσεις μεγάλης ευθύνης. Στα διοικητικά συμβούλια και τα υψηλότερα κλιμάκια των μεγαλύτερων εταιριών, μόνο το 6% είναι γυναίκες.

Οι αριθμοί δείχνουν την πραγματικότητα, δεν φωτίζουν όμως τη νοοτροπία που είναι διάχυτη στην ελληνική κοινωνία και που κατατάσσει πραγματικά τη γυναίκα ως "το δεύτερο φύλο". Μια νοοτροπία σεξισμού, όπου η κάθε γυναίκα που εκτίθεται δημόσια σχολιάζεται για το ρούχο που φοράει, για το μέγεθος του ντεκολτέ της και για το σώμα της και αναζητούνται μη θεμιτοί τρόποι ανέλιξης τους οποίους, δεν μπορεί, σίγουρα θα έχει χρησιμοποιήσει για να ανέλθει. 

Οι αριθμοί δεν λένε τίποτα για τα προσβλητικά σχόλια των βουλευτών προς τις βουλευτίνες (βλ. παρεμβάσεις της Επιτροπής Ισότητας και Δικαιωμάτων), για τις δηλώσεις επιφανών Ελλήνων (Μένης Κουμανταρέας, Κώστας Τσόκλης) που λίγο απέχουν (;) από το να θεωρούν τις γυναίκες-θύματα υπεύθυνες για τον βιασμό τους, για τις δολοφονίες γυναικών από τους συντρόφους τους «για λόγους τιμής» στην Ελλάδα του 21ου αιώνα (όπως π.χ. στην Κηφισιά τον Μάιο 2013). 

Αυτοί οι αριθμοί δεν λένε για τις μαζικές πρόωρες συνταξιοδοτήσεις γυναικών που το συνδικαλιστικό σύστημα προωθεί, υποκρινόμενο ότι τις βοηθάει να ασχοληθούν με την οικογένειά τους, ενώ στην πραγματικότητα τις εξοστρακίζει στα παραγωγικά τους χρόνια και οδηγεί πολλές από αυτές σε κίνδυνο φτώχειας. 

Η Sheryl Sandberg, COO του Facebook, στο βιβλίο της Lean In αναφέρει ότι η σημαντικότερη επαγγελματική απόφαση μίας γυναίκας είναι η επιλογή του άνδρα που θα παντρευτεί. Ένας σύζυγος που στηρίζει την επαγγελματική πρόοδο της συζύγου του, όπως ακριβώς θεωρείται δεδομένο ότι θα κάνει μία σύζυγος («πίσω από κάθε επιτυχημένο άνδρα βρίσκεται μία γυναίκα»), που ασχολείται επί ίσοις όροις με την οικογένεια που δημιουργούν από κοινού και με το σπίτι στο οποίο και οι δύο μένουν, είναι πράγματι μία «επένδυση» σε ένα καλύτερο μέλλον για την οικογένεια και για την κοινωνία συνολικά. 

Αν όλοι εμείς που είμαστε γονείς μπολιάσουμε τα παιδιά μας με αυτή τη νοοτροπία ισότητας των φύλων, αν το σχολείο προβάλλει παραδείγματα ισότητας και όχι στερεότυπα, αν οι πολιτικοί προωθήσουν τη δημιουργία περισσότερων παιδικών σταθμών και δομών φροντίδας ηλικιωμένων αντί για τις πρόωρες συντάξεις, αν οι άνδρες αρχίσουν "να ασχολούνται με πιο πρακτικά θέματα της ζωής", παίρνοντας, για παράδειγμα, και εκείνοι γονική άδεια μετά τη γέννηση των παιδιών (όπως θεσμοθετήθηκε πρόσφατα), τότε και οι γυναίκες σταδιακά θα απελευθερωθούν από τα δεσμά που τις κρατούν μακριά από τον δημόσιο βίο και τις θέσεις ευθύνης. 

Μέχρι τότε, μέχρι να γίνει πραγματική δουλειά σε βάθος και με διάρκεια στην κοινωνία, ας είμαστε περισσότερο ελαστικοί με το θέμα των ποσοστώσεων. Οι ποσοστώσεις (με τις οποίες δεν είμαι ιδεολογικά συμφιλιωμένη) φέρνουν αποτέλεσμα, γιατί «εκβιάζουν» τη συμμετοχή ικανών γυναικών στα κοινά και στις επιχειρήσεις. Γυναικών που υπάρχουν εκεί έξω αλλά δεν έχουν ίσες ευκαιρίες μόνο και μόνο επειδή είναι γυναίκες σε έναν κόσμο όπου αποφασίζουν άνδρες. 

Athens Voice, 2/5/2014

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου